Hoe maak je oude patronen los?

Denk jij ook wel eens: “tjee.. nu doe ik het al weer!!. Ik wilde niet meer zus of zo reageren… Maar het blijft een automatisch patroon.” Wanneer je meer en meer last krijgt van oude gedragspatronen, wil je er misschien van af. Ontdek ik dit blog hoe.

Oude patronen, wat zijn dat eigenlijk?

Die manieren van omgaan met jezelf en met anderen. Die gewoontes die zo bij jou horen. Mooie en minder mooie gewoontes; kwaliteiten die soms doorschieten in een valkuil. Misschien herken je bijvoorbeeld snelheid, bescheidenheid, resultaatgerichtheid of hang naar verlangen. Ze voelen zo natuurlijk omdat ze van jongs af aan al bij je passen. Dit was (of is) jouw manier van doen. Ik hoor mensen ook vaak zeggen: “zo ben ik nu eenmaal, ik kan er niet mee stoppen.” Het goede nieuws is: hierin heb je een keuze!

Verdedigen waarom is dat nodig?

Vastgeroeste patronen komen ergens uit voort. Het zijn manieren om je te verdedigen tegenover anderen, vertelt de ontwikkelingspsychologie ons. We hebben geleerd om stap voor stap op eigen benen te staan. Daarbij werden we geholpen door volwassenen, meestal onze ouders. Als klein kind hadden we die opvoeding echt nodig. Konden we het nog niet alleen.

Liefde geven en ontvangen

Naast alle regels en afspraken gaven ouders meestal ook liefde. In de vorm die bij hen paste. In de vorm die zij zelf prettig vonden. Sommige ouders geven een kind liefde in de vorm van veel vrijheid, of juist heel veel knuffels en nabijheid. Andere ouders geven meer aandacht aan uitleg over hoe de wereld in elkaar steekt of waren gericht op emotie van jou als kind. Er zijn ouders die veel rust in de dag brengen en ouders die gericht zijn op veel activiteiten buitenshuis. Merk je bij deze voorbeelden de uitersten in opvoedstijl? De smaken en behoeften van jou en je ouders, verschillen hierin wellicht.

Ouders geven hun kinderen graag wat ze zelf (onbewust) als behoefte voelen. Dat kan een kind triggeren omdat er misschien weinig oog is voor zijn of haar eigen behoefte. Misschien is er vroeger te weinig aandacht geweest voor de vorm waarin jij liefde wilde ontvangen. Dat deed pijn! Tegen pijn bouwen we een verdedigingsmuur op.

Je hoort van mij geen kwaad woord over jou ouders. Ze voeden op, zo goed als ze konden. Hoe goed onze ouders het ook bedoelden, ze hadden ook aandacht, energie en tijd nodig voor broertjes, zusjes, werk en zichzelf. Daarnaast heeft iedere ouder (zoals ieder mens) persoonlijke referentiekaders en blinde vlekken. Daar kunnen we alleen maar compassie voor hebben.

Vormen van verdediging.

Als een kind getriggerd wordt omdat er niet aan de behoefte wordt voldaan, ontstaat een zoektocht. We willen in die zoektocht onszelf de liefde geven, gezien en gehoord worden. Met een eigen vast patroon om de situatie aan te kunnen. Door de trigger schiet een kind in verdediging. Dat doen we op een manier die het beste bij ons past. Kinderen hanteren onbewust een afweermechanisme om zich staande te houden. Omdat we het niet voldoende van onze ouders kregen, in de vorm die ons paste.

Volwassen reageren

Dit patroon heeft jou gebracht waar je nu staat. Het heeft je persoonlijkheid gevormd. We hebben dit specifieke patroon nodig gehad om staande te blijven. Het hield ons in balans, als zijwieltjes aan een kleuterfiets.

In verdediging schieten kan allerlei vormen aannemen. Bijvoorbeeld boos worden, nuchterheid, je terugtrekken, trots, blijven redeneren of jezelf groter of juist kleiner maken dan je op dat moment voelt. In deze podcast ontdek je nog meer referentiekaders en patronen Referentiekaders: door welke bril kijk jij?.

Het diende een doel in onze jeugd: groeien tot een volwassen, zelfstandig mens. Maar nu zijn we groot! Hoeven ons nu niet meer te verdedigen. We kunnen vertrouwen hebben in onszelf als uniek persoon. Het nadeel is dat de patronen zo eigen zijn geworden, dat we eraan zijn gaan hechten. Zijwieltjes zijn vastgeroest, het is een automatisme geworden…

Het Enneagram als oplosmiddel

Op een bepaald moment kun je daar meer last van krijgen. En je omgeving ook! We triggeren anderen met vastgeroest automatisch gedrag. Of met automatische patronen in denken en voelen. Dierbaren om ons heen kennen anderen behoeftes en referentiekaders. Het Enneagram onderzoekt deze patronen al eeuwenlang. Je zou het kunnen zien als roestverwijderaar 😉 als oplosmiddel!

Binnen alle culturen zijn studenten geboeid door de diepgang van dit psychologische model. Door individuele levensverhalen en omgang daarmee met elkaar te delen, te verwerken en een plek te geven. Het Enneagram geeft begrip voor vaste patronen van onszelf en begrip voor patronen van anderen. Het Enneagram laat zien we allen dezelfde lijdensweg doorlopen; het loslaten van de zijwieltjes. Die zijwieltjes hebben voor ieder mens een andere vorm. Door dit inzicht ontstaat meer compassie in de samenleving.

Herkennen, erkennen en loskomen van vastgeroeste patronen

De eerste stap in erkennen en herkennen van jouw automatische patronen, is een individueel type-interview. Daar krijg je gelegenheid referentiekaders en drijfveren achter gedrag te onderzoeken.

Daarnaast kent het Enneagrammodel ook een methode om te ontwikkelen. Een methode van aandachttraining, waarmee je loskomt van al het vastgeroeste oude deel. Niet omdat patronen ‘verkeerd’ zijn. Maar omdat ze eenzijdig zijn, we veel van anderen kunnen leren qua gedrag. Hier lees je er meer over hoe coaching zorgt voor veelzijdigheid in patronen.

Is dat allemaal nog te dichtbij, te diepgaand of veel? Dan nodig ik je graag uit voor een interactieve lezing over het enneagram. Daarin leer je over 108 verschillende referentiekaders en de dynamiek binnen het model. Lees hier over de leerzame gezellige middag.

Of wil je graag weten wie jij bent zonder je rollen, die natuurlijke patronen, zonder alle buitenkanten en zijwieltjes? Geef aandacht aan jouw binnenkant tijdens de workshop: leef stressvrij! Aandacht voor degene die je bent zonder de automatische piloot. Dat geeft lucht, rust en ruimte. De middag is een mini-retraite voor jezelf. Voel je welkom!

Ik ben benieuwd of jij tegen vaste patronen aanloopt. Of dat je misschien al onderdelen ervan doorbroken hebt. Wil je dat met me delen?

Dat waardeer ik van harte en ik stuur je daarom het E-book: ‘van zelfafwijzing naar zelfwaardering in 4 stappen’ op. Zo brengen we samen meer aandacht, zelfkennis en waardering in onze wereld.
Bedankt voor je aandacht!
Op jouw persoonlijke groei!