Waar zit mijn STOP-knop?

“Had ik in mijn hoofd maar een STOP-knop!”

Dit riep iemand onlangs tegen me. Soms zijn mensen klaar met hun angsten, gepieker of andere automatische reacties. Ze willen zich zelfverzekerd en vrij voelen. Het goede nieuws is: die STOP-knop bestaat!

Sommige mensen hebben last van tobben, anderen van allerlei plannen of verplichtingen in hun hoofd. Gedachten die maar door malen kosten veel tijd en concentratie. Belangrijker nog, ze hebben invloed op ons humeur. Uit gedachten komen vaak gevoelens voort, we gaan ons door gedachten zoals ‘ik moet dit en dat nog doen, ik kan het vast niet’, onzeker voelen. De gedachte ‘een ander kan dit wel’ geeft een deuk in je zelfwaardering.

STOP-knop

Dus is de vraag waar onze STOP-knop zit. Hoe houd je op met malen in het hoofd? Sommigen noemen het de ‘aap’ (:monkey-mind) of het ‘hersenschaap’ die met ons aan de haal gaat. We raken onszelf kwijt in de gedachtenstroom. Mensen hebben vaak de neiging om hun gedachten voor waar aan te nemen, maar iedereen kan iets anders denken of vinden vanuit een ander perspectief. En welke gezichtspunt is nu werkelijk waar?

Zelfobservatie

De STOP-knop is te vinden als we stilstaan. De eerste stap is stil staan om ruimte te maken voor zelfobservatie. Zonder zelfobservatie vinden we de STOP-knop nooit, laat staan dat we hem kunnen gebruiken. Zonder zelfobservatie zijn we in slaap volgens filosoof en mysticus Gurdjieff.

Ontwaken is mogelijk voor hen die het zoeken en willen, voor hen die de strijd met zichzelf aan durven gaan, en die lange tijd standvastig aan zichzelf willen werken om het te bereiken. – George Gurdjieff

Zelfobservatie en bewustzijn

Zelfobservatie zou je kunnen zien als de tweede stap, sommigen noemen het conscious consciousness; het bewust zijn van je bewustzijn; simpel gezegd het bewust zijn van je gedachten en patronen. Als deze nog niet bewust zijn, dan heb je er last van zonder het te beseffen. Iedereen kent de situatie waarin je met de fiets of auto ‘ineens’ een paar straten verder bent zonder dat je bewust de weg ernaartoe waarnam. Dat maakt het risico op een ongeval groter, omdat je niet heel snel en accuraat kunt handelen bij onverwachtse weggebruikers. Het heeft dus alles met bewust waarnemen te maken.

Wanneer je gedachten niet bewust bent, dan observeer je nog niet waar die gedachten over gaan. Je kunt ze nog niet vastpakken. Ondanks dat krijg je er onbewust last van, vermoeidheid en lichamelijke klachten spelen op vanwege de energielek. En als je iets nog niet vast hebt, nog niet helder hebt waar je last van hebt, kun je het nog niet loslaten. In dit blog ontdek je 7 aspecten van zelfobservatie;

7 aspecten van Zelfobservatie

In het nu

Misschien heb je al gemerkt dat gedachten je aandacht in het verleden of de toekomst brengen. Gedachten kunnen enerzijds bijvoorbeeld gaan over wat je vroeger anders had gewild of zorgen over een situatie van morgen of volgende week. Gedachten brengen je aandacht nooit in het hier en nu. Zelfs als je bedenkt dat je nu thee wilt zetten, dan is de uitvoering ervan een aantal minuten later. Wat je aandacht wel in het hier en nu brengt is je lichaam.

Stopknop en aandachttraining

Wanneer je bewust bent van je gedachten, kun je aandacht naar binnen brengen, weg van je gedachten, bewust naar je lichaam toe. Dat kan zelfs nu terwijl je dit blog leest. Stop maar eens een minuut met lezen en volg het in en uitgaan van je ademhaling. Nu…

Werd je meer lichaamssignalen gewaar toen je dit deed? Merkte je bijvoorbeeld dat gedachten rustiger werden, dat je dorst had of kou voelde? Met deze eenvoudige oefening geef je jezelf rust, het verleden en de toekomst en alle gedachten erover zijn er even niet. Wat je doet tijdens deze oefening is je aandacht trainen. En het mooie is dat hoe vaker je dit doet: hoe makkelijker en sneller het gaat.

Wanneer gebruik je de stopknop?

Het is net als met leren veters strikken. Als kleuter zag je misschien als een berg op tegen leren veters strikken. Nu doe je het automatisch, zonder bij na te hoeven denken. Door het vele oefenen heb je deze vaardigheid eigen gemaakt. Aandachttraining is ook een vaardigheid die je eigen kunt maken. De winst ervan is naast rust en ruimte ervaren, minder strijd met jezelf en anderen. Ik ben mijn aandacht gaan trainen op de momenten dat mijn automatische piloot actief was, wanneer gewoonlijk mijn gedachten alle kanten op gingen;

bij het veters strikken
tijdens het koffie
bij het ophangen van de was
in de rij staan bij de kassa

Hoe gebruik je de stopknop?

Wat deed ik dan? Even helemaal de beweging van mijn lichaam volgen. Door mijn gedachten bewust uit te zetten en mijn innerlijke waarnemer bewust aan te zetten, naar binnen te keren. Gedachten zette ik uit door tegen mijn hoofd te zeggen ‘welterusten’. Mijn klanten gebruiken hiervoor andere woorden om hen te helpen herinneren aan de stilte, bijvoorbeeld ‘rust’ of ‘stilte’. Ik ben benieuwd naar jouw woord. Ga er niet te lang over nadenken. Ga gewoon doen, dagelijks korte momenten en breid die uit. Zo word je wakker.

Innerlijk waarnemen

Gedachten uit zetten is één ding, innerlijke waarnemer aanzetten is een ander ding. De innerlijke waarnemer is datgene diep binnen in jou, die objectief zaken onderzoekt. Innerlijke waarnemers zijn neutraal en bekijken situaties sec zoals ze zijn. Ook dit voorkomt dat je gedachten en gevoelens alle kanten opgaan en veel energie kosten. Leven vanuit de innerlijke waarnemer is stap voor stap aan te leren en geeft je minder strijd met je zelf en rust in relatie met anderen. Je leert jezelf bekijken als onderdeel van de eenheid waarover ik in dit blog schrijf: waarom strijd en polarisatie?

Wil je begeleiding bij aandachttraining? Als je met me deelt op welke momenten jij gaat oefenen met je gedachten stilzetten, stuur ik je als dank het E-book en kun je ermee aan de slag. Met je reactie inspireer je anderen en dat waardeer ik. Daarom ontvang je na je reactie

het E-book:‘van zelfafwijzing naar zelfwaardering in 4 stappen’

Zo brengen we samen meer aandacht en waardering in onze wereld.