Evenwichtig kiezen met intuïtie, gevoel en instinct.

Steeds vaker zie ik in de reclamewereld de aanmoediging om niet alleen met je hoofd maar ook met je hart een keuze te maken. Om vanuit je gevoel een beslissing te nemen. Hoe doe je dat nu?

Of het nu de financiële wereld of autobranche betreft, de leuze is steeds meer: vlog je hart, gebruik je hoofd. Makkelijker gezegd dan gedaan, denk je misschien. Logisch, want hoe doe je dat nu werkelijk: denken met je hart?

Tijdens het schrijven van dit blogartikel kom ik er –tijdens het onderzoek- achter dat er zelfs HartHoofd-Awards aan ondernemers worden uitgereikt. Dat is een mooie start voor meer bewustwording natuurlijk. Maar er is meer dan alleen hoofd en hart, er komt nog een derde component bij: je lichaam, je buik. Evenwichtige keuzes maken kan, wanneer intuïtie, gevoel en instinct samen gaan.

Daarvoor is ruimte nodig. Ruimte om tijd te nemen en even bewust te kunnen luisteren naar je intuïtie, gevoel en instinct. Ruimte maken, kun je zien als ontspanning. Even niets ‘moeten’ maar ruimte maken om goed te kunnen luisteren naar jezelf. Doe je dat niet vaak genoeg, dan ga je over je eigen grenzen zoals ik in dit blog beschrijf, en ligt een burn-out op de loer.

In veel klassieke tradities onderscheiden we een hoofd-, hart- en buikcentrum. Zo ook volgens mijn specialismen: het Enneagram en de Chinese bewegingsleer Zhineng Qigong. Deze centra bevatten zeer kort samengevat de volgende factoren;

  • Hoofd – intuïtie – denken
  • Hart – gevoel – voelen
  • Buik – instinct – doen

In gesprek met mensen, merk ik vaak dat ze intuïtie en instinct door elkaar halen. Daarnaast blijkt ‘voelen’ ingewikkeld omdat emotie en gevoelens niet hetzelfde zijn. In dit blog wil ik helderheid geven om jezelf en persoonlijke behoefte beter te kunnen duiden.

Ruimte voor Intuïtie

In ons hoofd is het vaak druk met allerlei gedachten. Dan is ons hoofdcentrum ingespannen, zou je kunnen zeggen. Wanneer het ontspant komt er meer ruimte voor intuïtie.

instinct, gevoel en intuïtie

Intuïtie is een ingeving, een vorm van direct weten, zonder dat dit beredeneerd is, lees ik op Wikipedia. Intuïtie is een ingeving zonder dat er veel gedachten bij aan te pas komen. Er popt ineens iets in je hoofd op. Iemand maakte onlangs tijdens een uitleg over hoe intuïtief iets ‘tot haar kwam’ een beweging met haar hand van boven haar hoofd, naar haar hoofd toe.

Een voorbeeld van intuïtie gebeurde me dit voorjaar toen ik op FaceBook las over een huis dat te huur aangeboden werd. Ik dacht direct aan een dierbare van mij. Die gedachte duidde ik als één van mijn vele associaties, als het aanspannen van mijn gedachten en ik duwde de gedachte weg. Toen ik enkele weken daarna hoorde dat de betreffende dierbare in een scheiding lag, wist ik dat het geen associatie maar een intuïtieve ingeving was geweest. We hebben vervolgens het huren van dit huis geregeld.

Duidden of een gedachte uit inspanning of ontspanning voortkomt, is niet altijd eenvoudig. In dit voorbeeld wisten we het zeker, omdat ik nog niet op de hoogte was van de scheidingsperikelen en de gedachte dus niet voortkwam uit een logische beredenering.

Ruimte voor Gevoel

In ons hart is het vaak druk met allerlei gevoelens. Als reactie op de omgeving, beschermen we ons snel met een afweermechanisme. Misschien herken je dat je een ‘muur’ optrekt als je door anderen niet voldoende wordt gewaardeerd. Dan is ons hartcentrum ingespannen, zou je kunnen zeggen. Wanneer het ontspant, komt er meer ruimte voor gevoelens.

Over het verschil tussen gevoel en emotie

Gevoel gaat dieper dan emoties maar is vaak minder heftig. Gevoel heeft meer met je persoonlijkheid te maken. Gevoel is duurzamer aanwezig en dus aardig stabiel. Voorbeelden van gevoelens zijn: tevredenheid, depressie, zorg, liefde, bitterheid en geluk.

Hoewel het niet erg in onze cultuur past, nodig ik mensen vaak uit om gevoel te ervaren en tonen. Als iemand zich steeds inspant om gevoel weg te duwen, komen ze juist omhoog. Meestal op de meest handige momenten… Gevoelens aandacht geven, maakt dat we ze kunnen verwerken. Gevoelens hebben een functie. Meer hierover lees je in dit blog.

Ruimte voor Instinct

In ons lichaam is het vaak druk met allerlei gevoelens en acties. Dan is ons buikcentrum ingespannen, zou je kunnen zeggen. Wanneer het ontspant komt er meer ruimte voor instinct.

Instinct kennen we van dieren als een aangeboren doeltreffende handeling die tot het gedragsrepertoire van de soort behoort en die niet aangeleerd hoeft te worden. Dieren hebben geen last van gedachtes of gevoelens. Vandaar dat hun buikcentrum ontspannen is en ze er beter naar kunnen luisteren dan wij mensen. Ze hebben ruimte voor instinct.

Instinct is een andere vorm van weten, anders dan voelen met het hart, is het meer een lijfelijk (oer-)gevoel, een lijfelijk weten. We noemen het niet voor niets het onderbuikgevoel. Een voorbeeld van instinct is wanneer een moeder tot direct-doen over gaat als haar kind in gevaar is. Er komt dan een oer impuls omhoog, waarin ze meer kan doen dan gewoonlijk voor mogelijk word gehouden. Zelfs tot het optillen van een auto om haar kind te kunnen redden.

Over het verschil tussen gevoel en emotie

Emoties die daarbij een rol spelen, zijn heftiger dan gevoelens. Emoties vertellen je iets over jouw behoefte in het huidige moment. Ze zijn een teken dat iets je raakt. Het voelt alsof je er geen controle over hebt, ze je overkomen. Voorbeelden van emotie zijn: angst, woede, lust, verdriet, vreugde en enthousiasme.

Evenwicht in kiezen

Bij het maken van een belangrijke beslissing maak je een evenwichtige keuze door drie vragen te stellen:

  • Wat vertelt mijn intuïtie?
  • Wat vertelt mijn gevoel?
  • Wat vertelt mijn instinct en emotie?

Naast ruimte creëren voor instinct, gevoel en intuïtie, kunnen we op een andere manier evenwicht in onze werkdag realiseren. Daarover in het volgende blog meer inspiratie.

Wil jij ook leren kiezen met ruimte en repect voor je instinct, gevoel en intuïtie? Dan wil ik je graag helpen in een coachtraject.

Ik ben nieuwsgierig naar hoe jij evenwichtig een keuze maakt. Met wat jou hierin helpt, inspireer je anderen.
Dat waardeer ik van harte en ik stuur je daarom het e-book op. Daarom ontvang je na je reactie het E-book: ‘van zelfafwijzing naar zelfwaardering in 4 stappen’. Zo brengen we samen meer aandacht en waardering in onze wereld.
Bedankt voor je aandacht! Op jouw persoonlijke groei!

ZelfkennisLab - blog - E-book

Delen via FacebookDelen via TwitterDelen via Google+Delen via LinkedInDelen via E-mail

5 reacties op “Evenwichtig kiezen met intuïtie, gevoel en instinct.”

  • CARINE schreef:

    IK VOEL HET VERSCHIL NIET TUSSEN GEVOEL EN INTUITIE EN MIJN INSTINCT
    VOOR MIJ ZIJN GEVOELENS EN EMOTIES OOK HET ZELFDE

  • Vick Nieuwenhuis schreef:

    Dank voor je reactie Carine, het heeft tijd nodig om de verschillen te leren ervaren. Aan de hand van dit blog kom je meer aan de weet hoe je dat kunt doen. http://www.zelfkennislab.nl/7-aspecten-zelfobservatie/ Door de 7 aspecten van zelfobservatie toe te passen. Ik hoop dat de eenvoudige oefeningen uit het E-book je nog meer handvaten geven.

  • Gerdi Keeler schreef:

    leuk om jouw beschrijving over intuitie en gevoel te lezen. Voor mij is voorgevoel ook van belang en dat is m.i. want anders dan intuitie. Intuitie is kort en flitdend in je hoofd en voorgevoel kan lang duren.
    groetjes Gerdi

  • Gerdi Keeler schreef:

    leuk om jouw beschrijving over intuitie en gevoel te lezen. Voor mij is voorgevoel ook van belang en dat is m.i. want anders dan intuitie. Intuitie is kort en flitdend in je hoofd en voorgevoel kan lang duren.
    groetjes Gerdi

  • Vick Nieuwenhuis schreef:

    Dank voor je fijne aanvulling Gerdi. Ik herken wat je beschrijft. Dat voorgevoel past ook bij het voelsprieten hebben voor een situatie. Terwijl ik dit schrijf vraag ik me af of een voorgevoel vanuit een innerlijk weten van het hoofd, hart of buik komt. Dat gaan we mooi verder onderzoeken. Dank je.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

« »